Urodził się dnia 21 czerwca 1850 roku. Wychowywał się w rodzinie ewangelickiej. Ojciec, Jan Gundlach, był uczestnikiem powstania w 1831 r. Z początkiem października 1898 roku, ks. Rudolf Gundlach objął obowiązki proboszcza w Parafii ewangelicko-augsburskiej Świętej Trójcy w Łodzi. Jednym z kluczowych zadań, które postawił sobie nowy proboszcz, było umożliwienie luteranom mówiącym po polsku uczestnictwa w zżyciu parafii, głównie poprzez udział w nabożeństwach. Zorganizował dla nich polskojęzyczne duszpasterstwo ewangelickie, a w 1916 roku powstał Polski Ewangelicki Chór Kościelny, który był pierwszą w Łodzi organizacją ewangelików - Polaków.
Od początku swej służby, swoją opieką duszpasterską otaczał dzieci mieszkające w Ewangelickim Domu Sierot. Dla biednych dzieci stworzył sieć 6 szkół kantoralnych, gdzie pod fachową opieką nauczycieli uzyskiwały rzetelną edukację.
W kręgu społecznych zabiegów ks. Gundlacha była też poprawa warunków materialno-zdrowotnych osób chorych, w podeszłym wieku i niedołężnych. W tym celu utworzono Stowarzyszenie Domu Miłosierdzia. Siedzibą Stowarzyszenia była nieruchomość́ położona przy ul. Tkackiej 36 w Łodzi, w której do dzisiaj prowadzony jest - już nie przez Kościół Ewangelicki - Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Wraz z ulokowaniem Zakładu dla Niedorozwiniętych i Epileptyków przy ul. Północnej 42 w Łodzi, położono kamień́ węgielny pod budowę̨ Domu Sióstr Miłosierdzia „Diakonis” oraz pod Szpital. Przykładem społecznej działalności ks. Gundlacha w tym okresie był udział w pracach Towarzystwa Opieki nad Dziećmi „Gniazdo Łódzkie”, powołanego do życia w lutym 1907 roku, z inicjatywy łódzkiego środowiska lekarskiego.
W latach 1905–1907 pastor R. Gundlach brał również̇ udział w pracach Komitetu Obywatelskiego, mającego na celu doraźną pomoc rodzinom robotników z fabryk dotkniętych lokautem.
Pastor Rudolf Gundlach w 1907 roku został prezesem jednej z najprężniej działających w mieście organizacji filantropijnych, pod nazwą Łódzkie Chrześcijańskie Towarzystwo Dobroczynności (ŁChTD). Była to organizacja charytatywna o charakterze ekumenicznym. Po objęciu prezesury ks. R. Gundlach organizował funkcjonowanie 17 instytucji dobroczynnych o różnorodnym profilu – socjalnym: Przytułek dla Starców i Kalek, Przytułek Noclegowy, Komitet Przeciwżebraczy, 6 Tanich Herbaciarni; leczniczym: Szpital dla Umysłowo i Nerwowo Chorych „Kochanówka”, Przytułek Położniczy, Ambulatorium Bezpłatne; opiekuńczo-wychowawczym: 3 Ochronki i szkoły elementarne (istniejące przy Ochronkach), Szkoła Rzemiosł oraz Kolonie Letnie dla dzieci. Podczas trzynastu lat pełnienia przez niego funkcji przewodniczącego (1907–1920) Towarzystwo powołało do życia kolejne instytucje. W 1911 roku było to Biuro Pośrednictwa Pracy i Schronisko dla Nauczycielek, rok wcześniej natomiast przejęto prowadzenie Szpitala dla Dzieci „Anny Marii”, którego fundatorami byli Matylda i Edward Herbstowie (dzisiejszy szpital „Korczaka”). W niesienie pomocy, bez względu na wyznanie czy narodowość́, R. Gundlach potrafił zaangażować́ rzesze łodzian. Przykład stanowi, zorganizowany w Łodzi we wrześniu 1911 roku „Dzień́ ubogich”, który miał przyczynić́ się do pozyskania środków finansowych na rzecz biednych. Decyzją prezesa Gundlacha, zbiórkę̨ ofiar przeprowadzono w ramach dwóch towarzystw dobroczynnych – chrześcijańskiego i żydowskiego. Zebrane fundusze zasiliły wiele łódzkich instytucji dobroczynnych: katolickich, ewangelickich, prawosławnych i żydowskich.
Podczas bitwy o Łódź́, pomiędzy 16 listopada a 6 grudnia 1914 roku, w rękach pastora Gundlacha spoczywała organizacja pomocy i opieki, z ramienia Centralnego Komitetu Czerwonego Krzyża, nad rannymi.
Pierwsze lata w wyzwolonej Rzeczypospolitej należały do szczególnie trudnych. Organizowanie działań́ ŁChTD, ale także praca w Parafii Świętej Trójcy w Łodzi były dla R. Gundlacha dużym wyzwaniem.
Ksiądz Gundlach zmarł na atak serca w dniu 11 października 1922 roku, pełniąc obowiązki duszpasterskie – udawał się tramwajem do chorego. W prasowym nekrologu napisano wówczas: „Łódź́ straciła człowieka, o którym pamięć́ nie wygaśnie i którego trudno będzie zastąpić́”. Został pochowany na części ewangelickiej Starego Cmentarza w Łodzi.
opracował ks. Michał Makula
foto internet
