Dokumenty SB
 
Nr 107


1979 grudzień 4, Łódź - Informacja Wydziału IV Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Łodzi dotycząca zmian personalnych i naboru alumnów do łódzkiego Wyższego Seminarium Duchownego w roku szkolnym 1979/1980
Łódź, dnia 4 XII 1979 r.
Tajne specjalnego] znacz[enia]

Naczelnik Wydziału IV Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie

Informacja

dotycząca zmian personalnych i naboru alumnów do Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi w roku szkolnym 1979/19801



Tutejszy Wydział [IV KW MO w Łodzi] w okresie poprzedzającym nabór do WSD prowadził działania mające na celu ograniczenie liczby wstępujących do seminarium oraz rozpoznanie osób noszących się z zamiarem podjęcia nauki w tego typu uczelni. W wyniku tych działań spośród ujawnionych wcześniej kandydatów na alumnów pozyskano tajnego współpracownika. W jednym przypadku spowodowano rezygnację z nauki w WSD. Alumn [...](d), zamieszkały] Brzeziny [...](d), podjął naukę w łódzkim WSD pod silną presją obojga rodziców. Znajomość tego faktu oraz to, że alumn wykazywał zainteresowanie problematyką ratownictwa morskiego, postanowiono wykorzystać. W wyniku naszej inspiracji podczas komisji wojskowej zaproponowano mu służbę wojskową w Ośrodku Szkolenia Nurków i Płetwonurków WP, na co on z chęcią przystał. Po powrocie do seminarium złożył rezygnację z dalszej nauki w tej uczelni.

Inną formą prowadzonych działań operacyjnych jest fakt odpowiedniego zadaniowania 2 sprawdzonych tajnych współpracowników, polegający na przejmowaniu opieki duchowej i materialnej nad alumnami pochodzącymi z ich parafii. Przedsięwzięcie to umożliwia nam pośrednie uzyskiwanie informacji dotyczących aktualnych wydarzeń w łódzkim seminarium, a tym samym pozwala na wszechstronne i szczegółowe rozpoznanie tegorocznego naboru.

Aktualnie w łódzkim WSD nowe kierownictwo podjęło szereg decyzji zaostrzających wymogi regulaminowe w stosunku do alumnów. M.in. wprowadzono zakaz poruszania się poza uczelnią bez stroju alumna (sutanna i koloratka), uczestniczenia w seansach filmowych w kinach (nawet podczas wakacji i ferii), oglądania programu telewizyjnego - z wyjątkiem wybranych przez prefekta. Zezwolono na wyłącznie grupowe wyjścia do wybranych teatrów i Filharmonii Łódzkiej. Zobowiązano alumnów do bezwzględnego przestrzegania terminu powrotu ze spacerów po mieście.

Przedstawione wyżej posunięcia regulaminowe wynikają z postawy przyjętej przez nowego rektora WSD, który dąży do podniesienia poziomu nauki i stanu moralnego alumnów.

Posiadamy informacje, że wszystkie wspomniane wyżej ograniczenia swobód alumnów wywołują u nich przejawy buntu i sprzeciwu. Są coraz częściej przyczyną złośliwości alumnów wobec kadry administracyjnej i dydaktycznej, np. rozsypywanie śmieci, pukanie i strzelanie z papierowych torebek pod drzwiami prefekta, co wywołuje u niego poważne stany zdenerwowania i chęć znalezienia winnych. To z kolei powoduje niezamierzoną integrację poszczególnych kursów - starsze roczniki odseparowują się od młodszych, sądząc, że są one bardziej zastraszone i łatwiej władze seminaryjne mogą od nich wymusić istotne informacje. [...](e)

W świetle dotychczasowego rozpoznania sytuacji w łódzkim seminarium duchownym podejmowane tutaj przez Wydział IV działania operacyjne skupiać się będą na:

1. Wszechstronnym rozpoznaniu i opracowaniu nowego zarządu WSD w Łodzi.

2. Szczegółowym opracowaniu alumnów I kursu pod kątem pozyskania do współpracy z SB bądź skompromitowania, a tym samym usunięcia z uczelni.

3. Intensyfikacji działań operacyjnych zmierzających do ustalenia i rozpoznania kandydatów na alumnów, ze szczególnym uwzględnieniem:
- penetracji środowisk absolwentów szkół średnich,
- inwigilacji grup młodzieży skupionej w Ruchu Światło-Życie (2), głównej bazy rekrutacyjnej alumnów,
- prowadzenia rozmów operacyjnych z ustalonymi kandydatami celem pozyskania ich do współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa i wprowadzenia do WSD bądź spowodowania rezygnacji z zamiaru wstąpienia do seminarium.

4. Pełnym ustaleniu i rozpoznaniu personelu pomocniczego zatrudnionego w WSD.

5. Prowadzeniu działań dezintegracyjnych w środowisku alumnów łódzkiego seminarium duchownego zmierzających do:
- podrywania autorytetu kadry dydaktycznej w oczach ordynariusza, jak i alumnów,
-kompromitowania poszczególnych alumnów przed kierownictwem uczelni, powodując usuwanie ich z WSD.

por. mgr Grzegorz Piotrowski (3)




(c) Pominięto pierwszą część tekstu, która opisuje wyłącznie zmiany personalne w kierownictwie Wyższego Seminarium Duchownego w Lodzi. W roku akademickim 1979/1980 bp Józef Rozwadowski powołał na rektora WSD ks. dr. Eugeniusza Szewca,
na I wicerektora - ks. dr Zygmunta Skowrońskiego,
na II wicerektora - ks. Wiesława Durę.

d Pominięto dane personalne i adres alumna.

(1) Szerzej na temat funkcjonowania WSD w Łodzi zob. P. Zwoliński, Wyższe Seminarium Duchowne w Lodzi 1921-2001, ŁódĽ 2001.
(d) Pominięto dane personalne i adres alumna.
(e) Pominięto dane personalne alumnów relegowanych z powodów dyscyplinarnych.

(2) Ruch oazowy zainicjowany w 1954 r. przez ks. Franciszka Blachnickiego; początkowo funkcjonował jako Ruch Żywego Kościoła, a od lutego 1976 r. jako Ruch Światlo-Życie. Jego istotą były wspólne rekolekcje młodzieży zwane oazami. Od 1969 r. grupy uczestniczące w oazach tworzyły parafialne wspólnoty służby liturgicznej. W latach siedemdziesiątych oazy liczyły około 1,5 min uczestników.

(3) Grzegorz Piotrowski - zastępca naczelnika Wydziału IV KW MO w Łodzi od 1 XI 1979 do kwietnia 1981 r.. następnie zastępca naczelnika Wydziału I Departamentu IV MSW, od sierpnia 1982 r. naczelnik Wydziału VI, od lutego 1983 r. naczelnik Wydziału I tego departamentu. Brał udział w porwaniu i zamordowaniu 19 X 1984 r. ks. Jerzego Popiełuszki. Skazany na 25 lat więzienia, na mocy amnestii wyszedł na wolność w 2001 r.