1. Sobór Watykański II uczy, że dobrami kościelnymi należy tak zarządzać, aby mogły być zrealizowane najważniejsze cele, które Kościół z nimi wiąże: godne sprawowanie kultu, odpowiednie utrzymanie duchowieństwa oraz wypełnienie dzieł związanych z apostolstwem i działalnością charytatywną (por. DK 17). Gromadzenie dóbr materialnych i powiększanie ich powinno być zgodne z ewangeliczną hierarchią wartości. Wynika z tego, że do nadrzędnych należą zawsze wartości duchowe (por. np. Mt 16, 26). W użytkowaniu dóbr kościelnych należy brać pod uwagę aktualne potrzeby Kościoła lokalnego oraz sytuację materialną tych diecezji, które znalazły się w obliczu różnych klęsk żywiołowych (por. DB 6). Z tych zasad wynika stała troska o majątek Kościoła lokalnego, tzn. o budynki sakralne i cmentarze grzebalne, a także o inne ruchome i nieruchome dobra kościelne.
2. Świątynia jest znakiem obecności Boga wśród Jego ludu (Ap 21, 3) i zapowiedzią życia wiecznego. Jezus nazywa świątynię domem modlitwy i żąda, aby ją otaczać szacunkiem (por. Mt 21, 13). Należy w taki sposób budować kościoły, aby były funkcjonalne oraz ułatwiały wiernym wypełnianie czynności liturgicznych oraz ich aktywny udział w sprawowanej liturgii (por. KL 124). W związku z tym budowanie nowych świątyń powinno być zgodne z obowiązującymi normami i zasadami (por. KL 128).
3. Z troski o dobra doczesne Kościoła wynika także konieczność
stałego chronienia zabytków. Sobór Watykański II mówi o tym, gdy rozpatruje sprawy
liturgii świętej (por. KL 123, 129).
Zabytki sztuki w budynkach sakralnych zagrożone są przez wiele czynników. Najczęściej
doświadczane to oddziaływanie żywiołów (pożary i powodzie) oraz włamania na tle
rabunkowym. Dzieła sztuki mogą też doznać uszczerbku w sytuacji, gdy wykonuje się w
kościele prace adaptacyjne. Z myślą o tym Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny
Sakramentów przestrzega, aby w takich sytuacjach "skarby sztuki sakralnej nie uległy
zniszczeniu" (Instrukcja Eucharisticum Mysterium
z 27 V 1967 r., nr 24). Sobór Watykański II nazwał przedmioty artystyczne i zabytki
"ozdobą domu Bożego" (por. KL 126).
Art. 328. Archidiecezja Łódzka, parafie oraz inne osoby prawne - zgodnie z przepisami prawa cywilnego - mogą nabywać, zarządzać i alienować dobra doczesne do celów kultu Bożego, utrzymania duchowieństwa oraz innych pracowników kościelnych, prowadzenia dzieł apostolatu i akcji charytatywnych (por. kan. 1254 KPK).
Art. 329. Zarządcą dobór doczesnych na terenie Archidiecezji jest Arcybiskup Łódzki.
Art. 330. Arcybiskup na pokrycie wydatków związanych z funkcjonowaniem centralnych instytucji kościelnych ma prawo zarządzać zbiórki pieniężne oraz obciążać podatkami zarówno instytucje kościelne na terenie Archidiecezji, jak i wszystkich kapłanów diecezjalnych.
Art. 331. Majątkiem należącym do parafii w imieniu Arcybiskupa zarządza proboszcz lub administrator parafii, który swoje zadanie powinien wypełniać ze starannością dobrego gospodarza, troszcząc się o należyty stan powierzonych mu dóbr kościelnych (por. kan. 1284 § 1 KPK). W razie szkód wynikłych z niedbałego gospodarowania zarządca jest obowiązany do wynagrodzenia powstałych strat.
Art. 332. Przedmiotem szczególnej troski zarządcy powinien być kościół parafialny i cmentarz grzebalny.
Art. 333. Koszty związane z zarządem dóbr kościelnych pokrywa się z kasy kościelnej i ofiar parafian. Parafie poniżej tysiąca wiernych na wniosek zgłoszony Arcybiskupowi mogą otrzymać pomoc finansową.
Art. 334. W podejmowaniu ważnych decyzji ekonomicznych proboszcz lub administrator parafii powinien zasięgnąć opinii biegłych.
Art. 335. Zarządzający nieruchomymi lub ruchomymi dobrami kościelnymi nie może ich bez zezwolenia Arcybiskupa sprzedawać, wydzierżawiać, dawać w użytkowanie, zamieniać, darowywać, obciążać lub w jakikolwiek inny sposób alienować. Podobnie też nie może bez zezwolenia lokować kapitałów.
Art. 336. Gdy jest korzystne lub konieczne zawarcie jednej z transakcji wymienionych w art. 335, zarządca winien zwrócić się do Arcybiskupa z prośbą o zezwolenie na dokonanie tej czynności, załączając projekt umowy, w której trzeba określić przedmiot transakcji, podać jego szacunkową wartość, wymienić przyczyny, dla których ona jest wskazana, przedstawić przewidywany sposób jej realizacji.
Art. 337. Wszystkie umowy dotyczące transakcji wymienionych w art. 335 muszą być zawierane zgodnie z przepisami prawa cywilnego oraz kościelnego prawa powszechnego i partykularnego.
Art. 338. Zarządca, który dokonał niezgodnie z prawem jakiejś transakcji, jest zobowiązany do restytucji, gdyby w jej wyniku powstała szkoda.
Art. 339. W umowie dzierżawnej należy umieścić klauzulę, iż nowy zarządca ma prawo rozwiązać umowę nawet przed terminem jej wygaśnięcia, wynagradzając ewentualne straty.
Art. 340. Wszystkie parafialne nieruchomości powinny mieć założoną księgę wieczystą. Kopię tego dokumentu należy złożyć w Kurii.
Art. 341. Proboszcz lub administrator parafii jest zobowiązany - w terminie do 31 marca - składać na piśmie w Kurii sprawozdanie za miniony rok z zarządzania majątkiem kościelnym.
Art. 342. Proboszcz lub administrator parafii winien prowadzić parafialną księgę przychodów i rozchodów według ustalonego w Archidiecezji wzoru i czuwać, aby dochody były wydatkowane zgodnie z intencjami ofiarodawców.
Art. 343. Proboszcz ma obowiązek prowadzić książkę inwentarzową, która powinna zawierać wykaz majątku ruchomego parafii według działów rzeczowych, np. szaty, naczynia liturgiczne, sprzęty itp. Wykaz ten należy aktualizować pod koniec każdego roku.
Art. 344. Kapłani diecezjalni bez zezwolenia Arcybiskupa nie mogą zaciągać długów - w tym także pożyczek bankowych - ani na cele parafialne, ani na cele prywatne, jak też nie mogą podpisywać własnych weksli ani żyrować na jakiekolwiek cele.
Art. 345. Działania proboszcza związane z zagospodarowaniem terenów kościelnych nie powinny prowadzić do dewastacji przyrody.
Art. 346. Proboszcz, który jest administratorem cmentarza grzebalnego, powinien zachowywać przepisy państwowe dotyczące urządzania cmentarza i chowania zmarłych oraz odnośne zarządzenia Komisji do Spraw Cmentarzy.
Art. 347. Budowa nowych kościołów jest zadaniem wszystkich archidiecezjan, a w szczególności wiernych parafii, w której one powstają. W realizacji tego zadania inwestorzy kościelni wspierani są przez Archidiecezjalny Fundusz Budowy Kościołów oraz Komisję do Spraw Budowlanych i Konserwatorskich.
Art. 348. Decyzję o budowie i lokalizacji nowego kościoła lub kaplicy podejmuje Arcybiskup po wysłuchaniu opinii zainteresowanych proboszczów.
Art. 349. W sprawach dotyczących budownictwa sakralnego i kościelnego należy kierować się obowiązującymi przepisami państwowymi oraz normami wydanymi przez Arcybiskupa.
Art. 350. Przy projektowaniu nowych kościołów i kaplic należy zadbać o ich charakter sakralny, funkcjonalność, odpowiedni poziom artystyczny i zgodność z przepisami liturgicznymi.
Art. 351. Obiekty sakralne i kościelne, a przede wszystkim dzieła sztuki i zabytkowe przedmioty kultu znajdujące się w pomieszczeniach kościelnych lub poza nimi powinny być zabezpieczone przed kradzieżą i pożarem. Cenniejsze obiekty, pomieszczenia dzieł sztuki i skarbce muszą być zaopatrzone w system alarmowy.
Art. 352. W każdej parafii należy troskliwie przechowywać i uzupełniać dokumentację przedmiotów artystycznych i zabytkowych oraz wyposażeń wnętrza kościołów i kaplic. Nieużywane przedmioty artystyczne i zabytkowe należy odpowiednio zabezpieczyć w skarbcu parafialnym albo oddać w depozyt do Muzeum Archidiecezji Łódzkiej.
Art. 353. Należy dbać o stare wydawnictwa religijne, egzemplarze Biblii, modlitewniki, kancjonały i mszały. Obowiązkiem proboszcza jest troska o ich konserwację; cenniejsze pozycje winien on przekazać w depozyt do Muzeum Archidiecezji Łódzkiej.