Księga czwarta

Posługa uświęcania w Kościele łódzkim

1. Posługa uświęcania dokonuje się zwłaszcza przez Liturgię. Jest ona szczytem, do którego zmierza cała działalność Kościoła i źródłem, z którego wypływa cała jego moc; jest syntezą całego doświadczenia wiary (por. KL 10).

2. Od Pięćdziesiątnicy aż do ponownego przyjścia (paruzji) Jezus żyje i działa w Kościele i z Kościołem przez sakramenty. Sobór Watykański II podkreśla, że Chrystus swoje zbawcze dzieło prowadzi przez wieki w Kościele nazywanym "przedziwnym sakramentem", czyli "znakiem i narzędziem wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem i jedności całego rodzaju ludzkiego" (KK 1). Sakramentalność Kościoła polega na tym, że stanowi on połączenie dostrzegalnej z zewnątrz społecznej struktury z niewidzialnym działaniem Boga. Plan Bożego zbawienia dokonuje się w Kościele, w tajemnicy działającego w nim Chrystusa (por. TMA 41). Dlatego sakramenty święte są znakami Chrystusa i Kościoła. Kościół określa ich obrzędowość, ale sprawuje je w imieniu Chrystusa. Sakramenty, jako zbawcze czynności Chrystusa, mają na celu uświęcenie człowieka, budowanie mistycznego Jego Ciała, a także oddanie czci Bogu. Będąc znakami wiary, jej istnienie nie tylko zakładają, ale ją wyrażają i umacniają oraz dają jej wzrost (por. KL 7, 59, 61). Ci, którzy ich udzielają, działają w imieniu Chrystusa, a zatem przyjmujący, przez pośrednictwo udzielającego, spotyka się osobiście z Chrystusem.

3. Każdy sakrament, choć jest osobowym spotkaniem z Chrystusem, odbywa się jednak we wspólnocie wierzących w Kościele, bo "spodobało się Bogu powołać ludzi do uczestnictwa w swym życiu, nie pojedynczo tylko, z wykluczeniem wszelkiej wzajemnej więzi, lecz utworzyć z nich lud, w którym rozproszone Jego dzieci zgromadziłyby się w jedno" (DM 2). Szczególne znaczenie w budowaniu jedności i świętości Kościoła ma Eucharystia, której sprawowanie należy otoczyć szczególną troską; Eucharystia bowiem karmi i kształtuje Kościół (por. DV 62-64).
Zrozumienie osobowego i eklezjalnego charakteru sakramentów rodzi świadomość, że bez nich Kościół nie mógłby żyć ani się rozwijać. Każdy z nich nie jest tylko łaską ubogacającą kluczowe momenty życia człowieka, ale jest elementem wielkiej budowy Kościoła, służąc nie tylko jednostce, ale całej jego wspólnocie.

4. Przejawem uświęcającej działalności Kościoła są też sakramentalia, które uznać trzeba za znaki święte oznaczające i sprawiające duchowe skutki dzięki modlitwie Kościoła (por. KL 60). Sakramentalia, a zwłaszcza błogosławieństwa, stają się wyjątkowym znakiem wyrażającym prośbę Kościoła o pomoc i błogosławieństwo.

5. Liturgia godzin jest modlitwą całego Ludu Bożego. Dlatego uczestniczą w niej nie tylko kapłani, ale także osoby konsekrowane oraz wierni świeccy.

6. Wymowną formą modlitwy ludzi wierzących za zmarłego jest pogrzeb kościelny. Obrzędy pogrzebowe w szczególny sposób podkreślają chrześcijański sens życia i śmierci. Stanowią one także okazję do okazania szacunku doczesnym szczątkom człowieka, którego ciało było już tutaj na ziemi "świątynią, w której mieszkał Duch Boży".

7. Każdego tygodnia Kościół obchodzi pamiątkę Zmartwychwstania Pańskiego w dniu, który nazwał Pańskim (KL 102; DD 1). Uczestnicząc we mszy świętej niedzielnej i świątecznej, chrześcijanie doświadczają i przeżywają to, co i Apostołowie w dniu Paschy, gdy Zmartwychwstały objawił się im w Wieczerniku (por. J 20, 19); tak więc dzień Pański jest równocześnie dniem Kościoła (por. DD 34-36).
Główne święta roku kościelnego, a zwłaszcza Wielkanoc wraz ze Świętym Triduum i Boże Narodzenie oraz okresy poprzedzające lub po nich następujące, mają istotne znaczenie w prawidłowym ukształtowaniu pobożności chrześcijańskiej, zakorzeniając ją w głównych wydarzeniach zbawczych. Paschalne misterium Chrystusa stanowi serce roku liturgicznego.


1. Normy wstępne

Art. 196. Posługę uświęcania Kościół w szczególny sposób wypełnia przez sprawowanie świętej liturgii, która jest publicznym kultem należnym Bogu (por. kan. 834 § 1 KPK). Należy przeto prowadzić stałą formację liturgiczną wiernych, przygotowującą ich do świadomego i owocnego uczestniczenia w kulcie.

Art. 197. Kościół wypełnia dzieło uświęcania przez sprawowanie sakramentów, modlitwę, pokutę i uczynki miłosierdzia (por. kan. 839 § 1 KPK) oraz przez inne akty kultu. Przeto nikt z wiernych nie może być pozbawiony sakramentów świętych lub sakramentaliów z powodu swego ubóstwa czy innych nieuzasadnionych racji (por. kan. 848 KPK).

Art. 198. Poza przewidzianymi przez księgi liturgiczne adaptacjami "nikomu [...] nie wolno na własną rękę niczego dodawać, ujmować lub zmieniać w liturgii" (KL 22 § 3).

Art. 199. W czasie sprawowania kultu liturgicznego duchowni i inni posługujący w świętych czynnościach powinni używać właściwych szat przewidzianych w odnośnych księgach liturgicznych.

Art. 200. Sakramenty święte winny być sprawowane w sposób uroczysty podczas mszy świętej lub nabożeństwa liturgicznego.

Art. 201. W sprawowaniu świętych obrzędów powinny uczestniczyć, o ile to możliwe, grupy animujące liturgię. Duszpasterze powinni troszczyć się o ich właściwą formację.

Art. 202. Należy zachowywać normy Kościoła co do formy i czasu celebracji liturgii Triduum Sacrum, zwłaszcza Wigilii Paschalnej.

Art. 203. Należy pieczołowicie pielęgnować tradycyjne nabożeństwa jak: czterdziestogodzinne nabożeństwa (lub Triduum Eucharystyczne), adoracje Najświętszego Sakramentu w pierwsze niedziele miesiąca, w Wielkim Poście nabożeństwa Drogi krzyżowej i Gorzkich żali, nabożeństwa pierwszopiątkowe, czerwcowe i maryjne, np. majowe, październikowe, Godzinki o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny.

Art. 204. Duszpasterze winni troszczyć się o właściwy dobór śpiewów liturgicznych zgodnie z charakterem okresu liturgicznego i sprawowanych ceremonii. Niech też czuwają nad poprawnym ich wykonaniem.

Art. 205. Śpiewy międzylekcyjne powinny być zgodne z tekstem podanym w lekcjonarzu, z zastosowaniem ogólnie znanych melodii i zapewnieniem pierwszeństwa melodiom opartym na chorale gregoriańskim.

Art. 206. Chóry, schole, zespoły muzyczne, śpiewy solowe lub gra na instrumencie muzycznym nie mogą wyłączać wiernych z czynnego udziału w liturgii, lecz mają pomagać im w pełnym uczestnictwie.


2. Sakramenty święte

a. Chrzest

Art. 207. Sakrament chrztu, który czyni człowieka dzieckiem Bożym i członkiem wspólnoty Kościoła, powinien być przedmiotem szczególnej troski nie tylko duszpasterzy, lecz także wszystkich wiernych. Dlatego duchowni powinni pouczać świeckich, że w niebezpieczeństwie śmierci może udzielić tego sakramentu każdy człowiek mający właściwą intencję. Powinni także zadbać, by wierni dobrze znali sposób jego udzielania (por. kan. 861 KPK).

Art. 208. Chrzest osób dorosłych z zasady powinien być poprzedzony okresem katechumenatu (por. kan. 865 § 1 KPK).

Art. 209. Proboszczowie mają obowiązek zorganizowania dla rodziców i chrzestnych katechezy poprzedzającej sprawowanie sakramentu chrztu.

Art. 210. Duszpasterze powinni zachęcać rodziców i chrzestnych do przyjęcia Komunii świętej w czasie sprawowania sakramentu chrztu.

Art. 211. Funkcja chrzestnych może być powierzana tylko katolikom praktykującym. Duszpasterze powinni odradzać rodzicom wybierania osób poniżej piętnastego roku życia do pełnienia tej funkcji.

Art. 212. Na pełnienie funkcji chrzestnego przez osobę poniżej piętnastego roku życia lub taką, która nie przyjęła sakramentu bierzmowania, może zezwolić jedynie Ordynariusz miejsca.

Art. 213. Chrzest dziecka odbywa się w kościele parafialnym rodziców. Dla słusznej przyczyny rodzice mogą wybrać inny kościół.

Art. 214. Chrzest dziecka tych rodziców, którzy nie mając przeszkód kanonicznych, nie chcą zawrzeć sakramentalnego małżeństwa, nie powinien być odkładany, jeśli istnieje uzasadniona nadzieja religijnego wychowania dziecka.

b. Bierzmowanie

Art. 215. Wiernych obowiązuje przyjęcie sakramentu bierzmowania. Jednak można go udzielić tylko tym, którzy posiadają odpowiednią wiedzę religijną, są właściwie dysponowani do przyjęcia tego sakramentu oraz szczerze pragną podjąć zadania z niego wynikające.

Art. 216. W celu ukazania ścisłych związków sakramentu bierzmowania z łaską Pięćdziesiątnicy uprzywilejowanym czasem udzielania tego sakramentu powinien być okres paschalny.

Art. 217. Sakrament bierzmowania udzielany jest w parafii zamieszkania tym kandydatom, którzy ukończyli piętnasty rok życia.

Art. 218. Przygotowanie do sakramentu bierzmowania obejmuje katechezę szkolną, bezpośrednie przygotowanie w parafii oraz katechezę dla rodziców i świadków.

Art. 219. Do owocnego przyjęcia sakramentu bierzmowania wymagany jest stan łaski uświęcającej. Dlatego niech duszpasterze usilnie zabiegają o to, aby przyjmujący sakrament bierzmowania przystąpili do sakramentu pojednania i Komunii świętej. Należy także zachęcić rodziców i świadków do przyjęcia Komunii świętej podczas sprawowania tego sakramentu.

Art. 220. Przed bierzmowaniem kandydat powinien wybrać sobie świadka, którym z zasady powinien być jego chrzestny lub chrzestna. Funkcji tej nie mogą pełnić rodzice bierzmowanego. Tylko w wyjątkowej sytuacji ta sama osoba może pełnić funkcję świadka wielu bierzmowanych.

Art. 221. Kapłan udzielający - na mocy urzędu lub zlecenia Ordynariusza miejsca - chrztu osobie, która ukończyła siódmy rok życia, bądź przyjmujący do pełnej wspólnoty z Kościołem katolickim osobę już ochrzczoną, z samego prawa posiada władzę bierzmowania. Ta sama władza przysługuje proboszczowi, a nawet każdemu kapłanowi w odniesieniu do osób będących w niebezpieczeństwie śmierci (por. kan. 883, 20-30 KPK).

c. Najświętsza Eucharystia

Art. 222. Najświętsza Eucharystia, w której sam Chrystus jest obecny, ofiaruje się i staje się pokarmem, stanowi szczyt i źródło całego kultu oraz życia chrześcijańskiego. Niech zatem duszpasterze, wyjaśniając naukę o tym sakramencie, pouczają wiernych o obowiązku uczestnictwa z największą pobożnością w sprawowaniu Najświętszej Ofiary. Niech zachęcają ich do częstego przyjmowania Komunii świętej oraz do adoracji Chrystusa obecnego pod postaciami eucharystycznymi (por. kan. 897-898 KPK).

Art. 223. Eucharystia sprawowana w niedziele i święta powinna mieć charakter szczególnie uroczysty. Poszczególne msze święte należy odprawiać w niedziele i święta w odstępach przynajmniej półtorej godziny.

Art. 224. Proboszczowie większych parafii powinni zagwarantować wiernym możliwość uczestniczenia w dni powszednie w wieczornej mszy świętej.

Art. 225. Koncelebra mszy świętej jest szczególnym znakiem jedności kapłańskiej. Jeśli czego innego nie domaga się pożytek wiernych, kapłani mogą koncelebrować Eucharystię. Należy jednak zachować prawo każdego kapłana do indywidualnego jej sprawowania (por. kan. 902 KPK).

Art. 226. Wszystkim kapłanom pełniącym w Archidiecezji Łódzkiej obowiązki duszpasterskie oraz ich zastępcom zezwala się jedynie dla słusznej przyczyny (np. z racji pogrzebu, ślubu, choroby kapłana) na binację w dni powszednie, a w razie konieczności duszpasterskiej, także na trynację w niedziele i święta nakazane, z zachowaniem art. 88 niniejszych Statutów (por. kan. 905 KPK).

Art. 227. Do Pierwszej Komunii świętej dopuszcza się dzieci drugiej klasy szkoły podstawowej. Miejscem przyjęcia Pierwszej Komunii świętej jest parafia zamieszkania rodziców dziecka.

Art. 228. Każdy wierny, który przyjął Eucharystię po raz pierwszy, ma obowiązek przyjmować ją przynajmniej raz w roku. Obowiązek ten powinien być wypełniony - zgodnie z niepamiętnym zwyczajem panującym w Polsce - w okresie od niedzieli poprzedzającej Środę Popielcową do uroczystości Trójcy Przenajświętszej, chyba że dla słusznej przyczyny wypełnia się go w innym czasie w ciągu roku (por. kan. 920 KPK).

Art. 229. Komunii świętej poza mszą należy udzielać według obowiązującego rytu.

Art. 230. Podczas mszy świętej połączonej z chrztem, zawarciem małżeństwa, jubileuszem dwudziestopięciolecia i pięćdziesięciolecia małżeństwa oraz udzielaniem posług i święceń przewodniczący liturgii może udzielić Komunii świętej pod dwiema postaciami odpowiednio przygotowanym do tego rodzicom i chrzestnym dziecka lub osobie dorosłej, nowożeńcom, jubilatom, przyjmującym posługi i święcenia oraz ich rodzinom, z zachowaniem przepisów Konferencji Episkopatu Polski co do osób konsekrowanych. W innych przypadkach potrzebne jest zezwolenie Ordynariusza miejsca.

Art. 231. Na mocy specjalnego zezwolenia Arcybiskupa mężczyźni o określonych przymiotach i odpowiednio przygotowani mogą wiernym świeckim udzielać Komunii świętej w przypadkach ustalonych w osobnej instrukcji.

Art. 232. Duszpasterze powinni przypominać wiernym o obowiązku przyjęcia Komunii świętej na sposób Wiatyku w niebezpieczeństwie śmierci. Z tej okazji zaleca się odprawienie mszy świętej w domu chorego.

Art. 233. Procesje eucharystyczne powinny się odbywać po mszy świętej, chyba że są częścią składową innych nabożeństw eucharystycznych.

Art. 234. Umożliwienie wiernym nawiedzania kościoła w ciągu dnia w celu oddania czci Chrystusowi obecnemu w Najświętszym Sakramencie jest zadaniem proboszcza.

Art. 235. Najświętszy Sakrament należy przechowywać w tabernakulum tak zbudowanym, aby wykluczyć niebezpieczeństwo profanacji. Tabernakulum powinno być pancerne, ognioodporne i umocowane na stałe. Ze szczególną starannością należy strzec klucza od tabernakulum.

d. Sakrament pokuty

Art. 236. Kościół wypełnia sakramentalną posługę pokuty przez biskupów i prezbiterów, którzy wzywają wiernych do nawrócenia, a właściwie dysponowanym udzielają odpuszczenia grzechów w imieniu Chrystusa i mocą Ducha Świętego (por. OP 9 a).

Art. 237. Szafarzem sakramentu pokuty jest kapłan, który ma upoważnienie do słuchania spowiedzi na mocy prawa, urzędu lub decyzji kompetentnej władzy kościelnej, z zachowaniem kan. 976 KPK.

Art. 238. Neoprezbiterzy Archidiecezji Łódzkiej otrzymują upoważnienie do słuchania spowiedzi ważne do końca roku kalendarzowego, w którym byli święceni. Upoważnienie to, potwierdzone w tzw. książeczce aprobacyjnej, winni przedłużać co roku przez pierwsze pięć lat pracy kapłańskiej. Po upływie tego czasu otrzymują upoważnienie do słuchania spowiedzi ważne "aż do odwołania".

Art. 239. Kapłani diecezjalni nieinkardynowani do Archidiecezji Łódzkiej, a także kapłani należący do instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego, wypełniający na jej terenie jakikolwiek urząd lub posługę duszpasterską, mają władzę słuchania spowiedzi wiernych na czas wypełniania tegoż urzędu lub posługi.

Art. 240. Kapłani inkardynowani do Archidiecezji Łódzkiej oraz kapłani, o których mowa w art. 239, mają władzę uwalniania w ramach sakramentalnej spowiedzi od kar przewidzianych w kan. 1364 § 1 KPK (przestępstwa przeciw wierze) i 1398 KPK (przestępstwo przerwania ciąży).

Art. 241. Kapłan nie może odmówić rozgrzeszenia wiernemu, który spełnia wszystkie warunki do ważnego przyjęcia sakramentu pokuty.

Art. 242. Kapłan - poza niebezpieczeństwem śmierci - może udzielić rozgrzeszenia wiernym, którzy trwają w niesakramentalnym związku małżeńskim, jedynie wówczas gdy spełniają oni równocześnie następujące warunki: żałują, że naruszyli przysięgę małżeńską, z ważnych powodów nie mogą uczynić zadość obowiązkowi rozstania się (np. wychowanie dzieci, podeszły wiek), postanawiają żyć w pełnej wstrzemięźliwości od aktów przysługujących jedynie małżonkom (por. FC 84) oraz zapewnią, iż będą przystępować do sakramentów świętych tam, gdzie nie jest powszechnie znana ich sytuacja małżeńska.

Art. 243. Wiernym należy zapewnić możliwość spowiadania się poza mszą świętą lub w razie potrzeby także w czasie mszy świętej.

Art. 244. W każdym kościele i kaplicy w miejscu dostępnym dla ogółu wiernych winny być umieszczone informacje o miejscu i czasie sprawowania w nich sakramentu pokuty w ciągu dnia.

Art. 245. Zaleca się, aby w czasie rekolekcji i w pierwsze piątki miesiąca spowiedź była poprzedzona nabożeństwem pokutnym odprawianym zgodnie z przepisami liturgicznymi.

e. Namaszczenie chorych

Art. 246. Duszpasterze powinni tak formować wiernych, aby oni sami pragnęli przyjęcia sakramentu chorych, gdy nadejdzie właściwy moment.

Art. 247. Kapłani winni wyjaśniać wiernym rolę i znaczenie tego sakramentu, przypominając otoczeniu chorego o obowiązku wezwania kapłana w odpowiednim czasie (por. kan. 1001 KPK).

Art. 248. W każdej parafii winna być umieszczona w widocznym miejscu informacja o możliwości wezwania kapłana z posługą sakramentalną do chorego.

Art. 249. Zgodnie z prawem powszechnym namaszczenia chorych udziela się w niebezpieczeństwie śmierci na skutek choroby lub starości (por. kan. 1004 KPK). Należy roztropnie stosować praktykę zbiorowego udzielania tego sakramentu osobom w podeszłym wieku obecnym w kościele, np. podczas rekolekcji.

Art. 250. Zachęca się, aby kapłani w czasie odbywania podróży mieli przy sobie olej chorych (por. kan. 1003 § 3 KPK).

f. Małżeństwo

Art. 251. Wielkie znaczenie wspólnoty małżeńskiej dla Kościoła i społeczeństwa, podniesionej przez Chrystusa do godności sakramentu, wymaga, aby duszpasterze troszczyli się o należyte przygotowanie narzeczonych do jego ważnego i godnego przyjęcia.

Art. 252. Kanoniczno-duszpasterskie przygotowanie narzeczonych do małżeństwa winno dokonywać się na terenie Archidiecezji zgodnie z prawem powszechnym, normami wydanymi przez Konferencję Episkopatu Polski oraz Arcybiskupa.

Art. 253. Rozeznanie i ustalenie sytuacji prawnej i religijnej narzeczonych powinno dokonać się w trakcie kanoniczno-
-duszpasterskiej rozmowy na trzy miesiące przed planowanym terminem ślubu.

Art. 254. Kanoniczno-duszpasterska rozmowa winna się odbyć w parafii stałego lub czasowego zamieszkania narzeczonych, albo też ich miesięcznego pobytu. Gdy kilka parafii byłoby właściwych do załatwiania formalności przedślubnych, prawo wyboru jednej z nich przysługuje narzeczonym.

Art. 255. Kanoniczno-duszpasterska rozmowa przed zawarciem ślubu - dla słusznych powodów - po uprzedniej zgodzie Ordynariusza miejsca lub właściwego proboszcza może się odbyć w innej parafii niż ta, o której mowa w art. 254.

Art. 256. Wierni Kościoła katolickiego w Polsce zawierający małżeństwo kanoniczne mają obowiązek uzyskania dla niego skutków cywilnych zapewnionych w Konkordacie. Bez zgody Ordynariusza miejsca nie wolno zatem asystować przy małżeństwach nupturientów, którzy nie chcą, by ich małżeństwo wywierało skutki w prawie polskim. Ordynariusz miejsca może zezwolić na zawarcie małżeństwa bez skutków cywilnych tylko w wyjątkowych przypadkach z ważnych powodów pastoralnych.

Art. 257. Duszpasterz winien zatroszczyć się o to, aby narzeczeni, którzy nie byli bierzmowani, po uprzednim przygotowaniu, przystąpili przed ślubem do tego sakramentu.

Art. 258. Duszpasterz powinien zachęcać narzeczonych do odbycia dobrej i owocnej spowiedzi przedślubnej.


3. Sakramentalia

Art. 259. Dla dobra duchowego wiernych należy - zgodnie z przepisami liturgicznymi - udzielać im sakramentaliów, które jako święte znaki, na podobieństwo sakramentów powodują skutki duchowe przez modlitwę Kościoła (por. kan. 1166 KPK).

Art. 260. Zachęca się duszpasterzy, aby biorąc pod uwagę duchowy pożytek wiernych, częściej udzielali im błogosławieństw i dokonywali poświęceń.

Art. 261. Przed udzieleniem sakramentaliów szafarz powinien wyjaśnić wiernym ich teologiczny sens i cel sprawowanego obrzędu.


4. Liturgia godzin

Art. 262. Liturgia godzin jest publiczną modlitwą, będącą głosem Kościoła, który w ten sposób wielbi Boga (por. KL 99), dlatego duchowni zobowiązani są do odmawiania całego brewiarza, a wiernych świeckich zachęca się do odmawiania przynajmniej pewnej części brewiarza (por. kan. 1174 KPK).

Art. 263. Zachęca się kapłanów, zwłaszcza prowadzących życie wspólne, a także przygodnie zgromadzonych, aby razem odmawiali przynajmniej jakąś część brewiarza.

Art. 264. Należy zachowywać w kościołach i kaplicach tradycyjną praktykę niedzielnych i świątecznych nieszporów z udziałem wiernych.


5. Pogrzeb kościelny

Art. 265. W obrzędach pogrzebowych Kościół poleca zmarłych Bogu, umacnia nadzieję żyjących oraz wyznaje wiarę w zmartwychwstanie ciała i życie wieczne, dlatego tak powinny być sprawowane, aby wyrażały chrześcijański sens życia i śmierci, a także rzeczywistą łączność ze zmarłym.

Art. 266. Pogrzeb chrześcijański należy odprawiać z zachowaniem prawa powszechnego i przepisów liturgicznych; pozostawić można tylko te zwyczaje lokalne i tradycje rodzinne, które nie są z nimi sprzeczne.

Art. 267. Jeżeli wierny znany był w swojej wspólnocie jako jawny grzesznik, któremu nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia (por. kan. 1184 § 1 KPK), należy przed wyrażeniem odmowy upewnić się, czy nie okazał on przed śmiercią jakichkolwiek oznak żalu. Duszpasterze niech postępują w takiej sytuacji bardzo roztropnie, ograniczając odmowę do przypadków koniecznych, wyliczonych w prawie kanonicznym.

Art. 268. Pogrzeb katolicki, z reguły, powinien być odprawiony w parafii własnej zmarłego. Jednakże każdy wierny albo ci, którzy zajmują się organizacją pogrzebu zmarłego, mogą wybrać inną parafię. W takim przypadku duszpasterz, do którego skierowana jest prośba o odprawienie pogrzebu, powinien zapytać proboszcza własnej parafii zmarłego, czy nie zachodzą ku temu prawne przeszkody.

Art. 269. Duchowni, którzy chcą uczestniczyć w obrzędach pogrzebu poza swoją parafią, powinni uzgodnić swój udział z miejscowym duszpasterzem.


6. Dni święte

Art. 270. Należy troszczyć się o pogłębianie u wiernych świadomości sakralnego charakteru niedzieli i świąt nakazanych.

Art. 271. Poza świętami nakazanymi przez prawo powszechne, w Archidiecezji Łódzkiej szczególnymi dniami świętymi są: Uroczystość Świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, Patrona Archidiecezji oraz Archidiecezjalne Święto Eucharystii obchodzone w drugą niedzielę czerwca.


7. Post i wstrzemięźliwość

Art. 272. Wszyscy wierni na mocy prawa Bożego są zobowiązani do czynienia pokuty. Szczególnym aktem pokutnym jest post ścisły, czyli ilościowy, i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, czyli post jakościowy (por. kan. 1249 KPK).

Art. 273. Post ścisły, który należy zachować w Środę Popielcową i Wielki Piątek, obowiązuje wiernych od ukończenia osiemnastego roku życia do rozpoczęcia sześćdziesiątego (por. kan. 1251-1252 KPK).

Art. 274. Na terenie Polski wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych obowiązuje w każdy piątek, chyba że tego dnia wypada jakaś uroczystość, oraz w Środę Popielcową i Wigilię Bożego Narodzenia. Post jakościowy winni zachować wierni, którzy ukończyli czternaście lat do końca życia (por. kan. 1251-1252 KPK).

Art. 275. Wierni, którzy stołują się w zakładach zbiorowego żywienia, gdzie nie mają możliwości zachowania postu jakościowego, są zobowiązani do wypełnienia innej praktyki pokutnej. Nie dotyczy to jednak Środy Popielcowej, Wielkiego Piątku i Wigilii Bożego Narodzenia.